Geleceğin Temiz Enerjisi

Ulaşım Sektöründe Alternatif Yakıt Kullanımı

Dinle

06 Eylül 2024 - 13:47 - Güncelleme: 06 Eylül 2024 - 13:51

Günümüzde artan çevre sorunları ve fosil yakıtların sınırlı kaynaklar olması, alternatif yakıt kullanımını zorunlu hale getirmektedir. Ulaşım sektöründe alternatif yakıt kullanımı, hem çevreye olan olumsuz etkilerin azaltılması hem de sürdürülebilir enerji kaynaklarına geçiş açısından büyük önem taşır. Bu bağlamda, dünya genelinde birçok ülke ve şehir, alternatif yakıt kullanımına yönelik önemli adımlar atmaktadır.
Alternatif Yakıtların Önemi
Alternatif yakıtlar, fosil yakıtlara kıyasla daha çevre dostu olup, karbondioksit ve diğer zararlı gazların salınımını önemli ölçüde azaltır. Bu yakıtlar arasında elektrik, hidrojen, biyodizel, doğalgaz ve etanol gibi çeşitli seçenekler bulunmaktadır. Alternatif yakıt kullanımı, şehirlerin hava kalitesini artırırken, enerji bağımsızlığına da katkıda bulunur.
Esnafa, Yolcuya ve Çevreye Faydaları

Esnafa Faydaları:
- Yakıt Maliyetlerinin Azalması: Elektrikli ve doğalgazlı araçlar, fosil yakıtlı araçlara göre daha düşük yakıt maliyetlerine sahiptir. Bu da esnafın operasyonel maliyetlerini azaltır.
- Daha Az Bakım Maliyeti: Alternatif yakıtlı araçlar, özellikle elektrikli araçlar, daha az hareketli parça içerdiği için bakım maliyetleri daha düşüktür.
- Teşvik ve Destekler: Alternatif yakıtlı araçlara geçiş yapan esnafa, devlet tarafından çeşitli vergi indirimleri ve teşvikler sunulabilir.
Yolcuya Faydaları:
- Konfor ve Sessizlik: Elektrikli araçlar, daha sessiz ve titreşimsiz bir sürüş sunar, bu da yolcuların konforunu artırır.
- Daha Temiz Hava: Alternatif yakıtlı araçlar, daha az zararlı gaz salınımı yapar, bu da şehir içindeki hava kalitesinin artmasına katkı sağlar.
Çevreye Faydaları:
- Düşük Emisyon: Alternatif yakıtlı araçlar, fosil yakıtlara göre daha düşük karbondioksit ve zararlı gaz emisyonu yapar, bu da iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir rol oynar.
- Azalan Gürültü Kirliliği: Elektrikli araçlar, içten yanmalı motorlara göre daha sessiz çalışır, bu da şehirlerdeki gürültü kirliliğini azaltır.

Dünyadan Örnekler

Norveç - Elektrikli Araçlar: Norveç, elektrikli araç kullanımında dünya lideridir. Ülkede satılan yeni araçların büyük bir kısmı elektrikli olup, bu araçlar için geniş bir şarj istasyonu ağı bulunmaktadır. Ayrıca, elektrikli araç sahiplerine çeşitli vergi indirimleri ve teşvikler sunulmaktadır.
Almanya - Hidrojen Yakıt Hücreleri: Almanya, hidrojen yakıt hücreli araçlar konusunda öncü ülkelerden biridir. Ülkede, hidrojenle çalışan otobüsler ve ticari araçlar yaygın olarak kullanılmakta olup, hidrojen dolum istasyonlarının sayısı hızla artmaktadır. Bu sayede, sıfır emisyonlu taşımacılık hedeflenmektedir.

Brezilya - Biyoetanol: Brezilya, biyoetanol kullanımında dünya lideridir. Ülkede, şeker kamışından elde edilen biyoetanol, yakıt olarak kullanılmakta ve araçlarda yaygın olarak tercih edilmektedir. Biyoetanol, fosil yakıtlara göre daha düşük emisyon değerlerine sahiptir.
Hollanda - Biyodizel: Hollanda, biyodizel üretimi ve kullanımı konusunda önemli adımlar atmıştır. Ülkede, atık yağlardan elde edilen biyodizel, toplu taşıma araçlarında ve ticari filolarda kullanılmakta olup, karbon ayak izinin azaltılmasına katkı sağlamaktadır.
Çin - Doğalgaz: Çin, doğalgazla çalışan araçların kullanımını teşvik etmektedir. Ülkede, doğalgazla çalışan otobüsler ve taksiler yaygın olup, bu sayede hava kirliliği önemli ölçüde azaltılmaktadır. Ayrıca, doğalgaz dolum istasyonlarının sayısı hızla artmaktadır.

Türkiye İçin Öneriler
Türkiye de alternatif yakıt kullanımında önemli adımlar atabilir. Elektrikli araçların yaygınlaştırılması, hidrojen yakıt hücreli araçların teşvik edilmesi, biyodizel ve biyoetanol üretiminin artırılması gibi politikalarla hem çevre korunabilir hem de enerji bağımsızlığı sağlanabilir.

Teşvikler ve Vergi İndirimleri: Alternatif yakıtlı araçlar için vergi muafiyeti ve teşvikler sunularak, bu araçların kullanımının artırılması sağlanabilir.
Şarj ve Dolum İstasyonları: Elektrikli ve hidrojen yakıt hücreli araçlar için şarj ve dolum istasyonlarının sayısının artırılması, bu araçların kullanımını kolaylaştıracaktır.
Araştırma ve Geliştirme: Alternatif yakıtlar konusunda AR-GE çalışmalarına ağırlık verilerek, yerli ve yenilikçi çözümler üretilebilir.
Kamu ve Özel Sektör İşbirliği: Kamu ve özel sektörün işbirliği ile alternatif yakıt kullanımının yaygınlaştırılması ve sürdürülebilir ulaşım politikalarının hayata geçirilmesi sağlanabilir.

Dönüşüm İçin Yapılması Gerekenler

Bilgilendirme ve Eğitim: Esnafın alternatif yakıtlı araçlar konusunda bilgilendirilmesi ve bu araçların kullanımı konusunda eğitimler düzenlenmesi gerekmektedir.
Vergi Muafiyeti / Finansal Destek: Alternatif yakıtlı araçlara dönüşüm sağlanabilmesi için bu kapsamdaki araçlar ÖTV’den muaf tutulmalıdır. Ayrıca, alternatif yakıtlı araçlara geçiş yapacak esnaf için uygun faizli krediler ve finansal destek paketleri sunulmalıdır.
Altyapı Geliştirme: Şarj ve dolum istasyonlarının yaygınlaştırılması, esnafın bu araçları kullanmasını kolaylaştıracaktır.
Teşvik ve Ödüllendirme: Alternatif yakıtlı araçları tercih eden esnaf için vergi indirimleri ve teşvikler sunulmalı, başarılı uygulamalar ödüllendirilmelidir.

Kurumlara Düşen Görevler

Belediyeler: Şehir içi ulaşımda alternatif yakıtlı araçların kullanımını teşvik eden politikalar geliştirmeli, şarj ve dolum istasyonları için uygun alanlar tahsis etmelidir.
Üniversiteler ve Araştırma Kurumları: Alternatif yakıtlar konusunda AR-GE çalışmalarına öncülük etmeli, yenilikçi çözümler ve teknolojiler geliştirmelidir.
Merkezi Yönetim: Alternatif yakıt kullanımını destekleyen yasal düzenlemeler, teşvikler, vergi muafiyeti yapmalı ve bu konuda bilinçlendirme kampanyaları düzenlemelidir. Ayrıca, alternatif yakıtların üretimi ve dağıtımı konusunda yatırımlar yaparak, enerji arz güvenliğini sağlamalıdır.

İzmir'de iki araç ile elektrikli taksi dönemi başladı. Araç şoförleri ile görüşerek, elektrikli araçları, fosil yakıtlı araçlara kıyasla değerlendirmelerini ve olumlu/olumsuz yönleri ile şarj/kilometre yeterliliği hakkında bilgi vermelerini rica ettim. Şoför arkadaşların ilk sözü, elektrikli araçlardan çok memnun oldukları ve önceki araçlarla kıyaslama bile yapılamayacağı oldu. Elektrikli araçların eksik, olumsuz yönlerini sorduğumda ise herhangi bir olumsuzluktan bahsetmediler. Önceki kullandıkları fosil yakıtlı araçlarla kıyaslandığında, elektrikli araçların çok daha üstün ve konforlu olduğunu ifade etmişlerdir. Şoförler, elektrikli araçlardan çok memnun olduklarını ve müşteriler tarafından da tercih edilmeye başlandıklarını belirttiler.
Bugüne kadar şarj konusunda hiçbir problem yaşamadıklarını, tam şarj ile bir günü rahatlıkla geçirdiklerini ve günlük ortalama 300 kilometre yol kat ettiklerini ifade etmişlerdir. Şoförlere fosil yakıtlı araçlara geri dönmek isteyip istemediklerini sorduğumda, kesinlikle istemediklerini özellikle vurgulamışlardır. Yakıt maliyetindeki değişikliği sorduğumda ise aylık yakıt / enerji maliyetlerinin tam olarak %50 azaldığını belirtmişlerdir.

Sonuç olarak, ulaşım sektöründe alternatif yakıt kullanımı, sürdürülebilir bir gelecek için kritik bir öneme sahiptir. Dünyadan örnekler, bu alanda atılacak adımların hem çevresel hem de ekonomik açıdan ne kadar faydalı olabileceğini göstermektedir. Türkiye’nin de bu küresel dönüşüm sürecine uyum sağlaması, geleceğe temiz ve sürdürülebilir bir miras bırakma yolunda önemli bir adım olacaktır. Hem esnafın hem de yolcuların bu sürece dahil edilmesi ve kurumların üzerine düşen görevleri yerine getirmesi ile ulaşım sektöründe önemli gelişmeler kaydedilecektir.