Kadın girişimciye 5 yılda 150 milyar TL'lik destek

Kadın girişimciler için kendilerini danışman banka olarak konumlandırmaya çalıştıklarını belirten Garanti BBVA Genel Müdür Yardımcısı Sibel Kaya, 'Son beş...

* Türkiye’de kadın girişimcilerin oranı ne durumda, son yıllarda gösterilen duyarlılıkların ve çalışmaların katkısı oluyor mu?

Dünya Ekonomik Forumu 2006 yılından bu yana küresel cinsiyet eşitsizliği raporunu yayınlıyor. 21 Haziran 2023’te yayınlandığı Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu’nda, Türkiye 146 ülke arasında 129. sırada. OECD genelinde yapılan bir araştırmada eğer kadın erkek aynı oranda işgücüne katılır, çalışma saatlerinde cinsiyet eşitsizliği eşzamanlı kapatılırsa 2060 yılı itibarıyla kişi başına düşen milli gelirde yüzde 10’a yakın bir artış olacağı öngörülüyor.

Dünya Girişimcilik Platformu’nun araştırmasına göre de girişimciliğe değer veren ve uygulayan ülkeler ekonomik açıdan büyüyor. Çünkü girişimcilik dediğimizde akla yeni işletmeler ve yeni istihdam geliyor. Böylece hem ekonomilerin büyümesi hem de toplumsal refahın artması sağlanıyor. Girişimciliğin böyle pozitif bir etkisi olurken bize göre anahtar unsur kadın girişimciliği yoluyla kadınların güçlendirilmesi.

2000’li yılların ortasında Türkiye’de kadın girişimci oranı yaklaşık yüzde 5’ti. Bugün yüzde 14’lerde… İyi bir gelişme, ama yeterli değil. Dünyada ise bu oran yüzde 36. Garanti BBVA olarak yola çıktığımızda kadın girişimcilere yönelik fazla çalışma yoktu. Bu konuda sektörde diğer kurumlar içinde sadece finansal destekler değil, finansal olmayan destekler açısından da iyi bir uygulama örneğiyiz. Bir kelebek etkisi yarattığımıza inanıyoruz. Bu konuda rekabet değil iş birliği var. Yeni dünya düzeninde birçok kurum “Kadın girişimciler üzerinde nasıl olumlu etki yaratırız, neler yapabiliriz” diye konuşmaya başladı. Hatta son dönemde Bankalar Birliği, bankaların kadın girişimciye ne kadar finansman sağladığını raporluyor. Bu da farkındalığın ne kadar yüksek olduğunu gösteriyor.

KAPSAYICI BÜYÜME

* Kadın girişimcilerin bilinçlenmesine yönelik bankacılık ve finans alanında neler yapıyorsunuz?

Garanti BBVA’da sürdürülebilirlik stratejimizin ana maddelerinden bir tanesi de kapsayıcı büyüme. Bir banka olarak öncelikle kadın girişimcilerin finansman ihtiyaçlarına hizmet edecek ürün ve hizmetlerle çözüm ortağı olmaya gayret ediyoruz. Son beş yılda kadın girişimcilere sağladığımız finansman tutarı 150 milyara ulaştı. Bu rakam kadın girişimcileri ayrı segmentte değerlendirip destek vermeye başlayan ilk banka olarak bundan sonraki dönemde neler yapabileceğimizin kanıtı.

* Garanti BBVA’nın Kadın Girişimci Programı’nı anlatabilir misiniz?

Biz bu yola çıkarken sahadaki tecrübemizle ülkemizde kadın girişimciliği konusundaki potansiyeli, ihtiyaç ve engelleri gördük. Bu sayede kadın girişimcilere özel program başlatan ilk finans kuruluşu olduk. Kadınların iş hayatına katılması ve girişimci olması için önce önlerindeki engelleri tespit edip kaldıralım sonra iş kurmaları ve ekonomiye katkıda bulunmaları için teşvik edelim istedik. İş kurduktan sonra da şirketlerinin sürdürülebilir olması için 2006’da başlattığımız Kadın Girişimi Programı’yla kadınlara destek veriyoruz. 


 

Bu çalışmalarımızı bütünsel bir yaklaşımla ele alarak finansman sağlamanın yanı sıra Türkiye Kadın girişimci Akademisi’yle eğitim, Ticaretin Kadınları Platformu ile yeni pazarlara açılma ve Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’yla cesaretlendirme olarak dört ana başlıkta değerlendiriyoruz. Özellikle eğitim başlığına çok önem veriyoruz çünkü işletmelerin sürdürülebilir olması lazım. Bu yüzden 10 yılı aşkın süredir Boğaziçi Üniversitesi Yaşam Boyu Eğitim Merkezi işbirliğiyle43 eğitimle 4. 500’den fazla kadın girişimciye ulaştık. . Kadın girişimcilerin işletmelerinin sürdürülebilir olması için yeni pazarlara açılması ve yeni müşteri kazanmaları da bir diğer başlığımız. Burada KAGİDER’in öncülük ettiği ve kadın girişimcilerin farklı sektör ve pazarlarda gelişimi için fırsatlar yaratan Ticaretin Kadınları Platformu’nun ana destekçisiyiz. Son başlığımız ise cesaretlendirme. Bu başlığımız çok önemli çünkü kadınların cesaretlendirilmeye ihtiyacı var. Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması da programımızın amiral gemisi. Bu yarışmayı kadınları cesaretlendirip, başka kadınların girişimci olmasını teşvik etmek üzere KAGİDER ve Ekonomist dergisiyle beraber gerçekleştiriyoruz. Kadınların hikayelerini anlatmalarına, diğer kadınlara rol model olmalarına destek veriyoruz. Ayrıca önümüzdeki 10 yılı konuşmak amacıyla Cumhuriyet’in 100. Yılı Kadın Girişimci Zirvesi’ni düzenledik. 

KOOPERATİF ETKİSİ

* Kadın Girişimci Yarışması’nın çıktıları, faydaları neler oldu? Ona da değinebilir misiniz? 

Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’na 2007 yılında başladığımızda 1., 2. ve 3.leri, seçiyorduk. Ancak özellikle Anadolu’da bulunduğu yöreye ciddi katkı sağlayarak kadın istihdamına destek olan kadın girişimciyi de kapsayacak şekilde Yöresinde Fark Yaratan kategorisini ekledik. Türkiye’de ve dünyada çok konuşulan konularda çözüm sağlayan,inovatif etki uyandıracak girişimcilere Gelecek Vadeden kategorisini ekleyerek ulaşmayı hedefledik. Dünyada ve ülkemizde sosyal faydaya getirilen yenilikçi çözümler, ticaretle de birleşince özellikle kadın girişimcilerin bu alanda ön plana çıkmasını sağladı. Bu ihtiyaçtan yol çıkarak Sosyal Girişimci kategorisini ekledik. Son olarak yarışmaya bu yıl Anadolu’da kısıtlı imkanlarla çok büyük işler başaran, bulundukları bölgenin istihdamına, gelişimine sürdürülebilir katkı sağlayan kooperatiflerimizden yola çıkarak Türkiye’nin Kadın Kooperatifi kategorisini ekledik. . Bu kategoride kadınlar tarafından kurulan ve işletilen kadınlar üzerinde ekonomik, sosyal ve çevresel açıdan olumlu etki yaratma odaklı çalışan kadın kooperatifleri yarışacak. Bu yarışma vesilesiyle kadın girişimcilerin, her alanda başarılı olduklarını, sadece kadınlara değil, topluma örnek teşkil ettiklerini tüm ülkeye göstermiş oluyoruz. En önemlisi ilk yıl sadece 103 kadın girişimcinin başvuruda bulunduğu yarışmada toplam başvuru sayımız 43 bini aştı. Bugün ismini duyduğumuz çok başarılı, kadınlara rol model olan pek çok kadın girişimcinin bir şekilde yarışma ile yolları kesiştiğini görüyoruz ve bu bizi çok gururlandırıyor.

* Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’na nasıl başvuru yapılıyor? Ödüller hakkında bilgi alabilir miyiz?

Cesaretleriyle kadınlara ilham olmak ve başarısını Türkiye duyurmak isteyen tüm kadın girişimciler 15 Kasım’a kadar garantibbvakadingirisimci.com adresinde yayınlanan formu doldurarak başvurabilirler. Türkiye’nin Kadın Girişimcisi kategorisinde birinci olan girişimciye 200 bin TL, diğer dört kategoride birinci olan kadın girişimcilere 150 bin TL ödül veriyoruz. Ayrıca bankamızla bazı çalışma imkanları sunuyoruz. Mesela 2021 yılında Türkiye’nin Kadın Sosyal Girişimcisi olan Blindlook ile işbirliği yaptık. Yine 2023’ün Sosyal Girişimcisi Köstebek’le çalışanlarımızın elektronik atıklarının toplanması ile ilgili sürdürülebilirliğe de fayda sağlayacak bir işbirliği yapıyoruz.

ÇÖZÜM ORTAĞI OLDUK

* Fikri olan, cesareti olan ve girişimci olmaya karar vermiş kadınlarımız ne yapmalı? Nasıl başlamalı ve nasıl devam etmeli?

Girişimcilik bir nevi fırsatlar dünyası. Sürekli değişim ve gelişim barındıran bir ekosistem. Kadın girişimcilerin de bu değişime ayak uydurması, gelişime açık olması, fırsatları iyi değerlendirebilmesi gerekiyor. Kendilerini geliştirebilecekleri, iş hayatlarına katkı sağlayacak eğitim ve seminerleri yakın takip etmeli ve mutlaka katılmalılar. KAGİDER gibi kurum ve kuruluşların içerisinde yer almak, hem birbirlerinin deneyimlerinden faydalanmak hem de network için çok değerli. Deneyime dayalı bilgi paylaşımın bu denli önemli olduğu günümüzde girişimcilerin mentörlük desteğinden faydalanma oranları oldukça düşük. Hatta yapılan bir araştırmaya göre kadın teknoloji start-uplarında bu desteği deneyimleme oranı sadece %22. Özellikle kadın girişimcilerin yatırım alma oranı sadece Türkiye’de değil, dünyada da çok düşük. Girişimlerin hızlanması için yatırım çok önemli bir etken. Kadın girişimcilere yatırımcının karşısına çıkmadan önce hazırlık aşamasını iyi değerlendirmesi için. Garanti BBVA Partners gibi birçok kurumdaki hızlandırma programlarına katılmalarını öneriyorum.

Bir kadın girişimcinin maliyet, nakit akışı, yatırım yönetimi gibi konularda bilgi sahibi olması gerekiyor. Finansmana sahip olmak yeterli değil. Bunu doğru kullanmak, üretime çevirmek, istihdama katkı sağlamak çok önemli.Bir bankacı olarak en büyük tavsiyem bankacılarla kadın girişimcilerin ilişkileri iyi olmalı. Garanti BBVA olarak biz bankacılığı sadece kredi vermek, mevduat toplamak olarak görmüyoruz. Tüm müşterilerimiz özellikle de KOBİ ve girişimciler için çözüm ortağı olabilmeyi hedefliyoruz. ‘Bankacınız finansal hayatınızın en önemli parçası olmalı’ diyoruz. Kadın girişimciler için de kendimizi danışman banka olarak konumlandırmaya çalışıyoruz.